Ka’aguy Ára

1. Ejesareko ta’angáre ha eñomongeta mbo’ehára ha ne irũnguéra ndive.

2. Embohovaimína ko’ã ñeporandu.

3. Emoñe’ẽmi.

21 jasyapy oñemomorã oparupiete Ka’aguy Ára

Oguahẽvo ko ára eñemomorãhápe tuichaite mba’e pe ojehupytyséva maymáva tohechakuaa mba’e tuichaiteha ñande rekovépe guarã ka’aguy ome’ẽva.

Un tercio ko ñañe planeta-pe oĩ ka’aguy. Maymáva tapicha oikove ka’aguy rupive. Ome’ẽ chupekuéra hi’upyrã, energía, pohã ha óga. Avei ombohóga 80 % umi especie animal hyepýpe okakuaávape.

Ko arýpe pe lema ojeporavóva ha’e «Ka’aguy ha tekombo’e. ¡Ehayhukuaákena ka’aguy!»

4. Reikuaave hag̃ua

Péicha ohai David Galeano

Yvyra ñeñotỹ

Jahayhúrõ ñande rekoha ha upekuévo ani hag̃ua japyta yvyra’ỹre, tekotevẽ

—jaitývo peteĩ— hendaguépe ñañotỹ mbohapy.

Yvyra ñeñotỹ oĩ mokõi chagua:

1. Yvyra ñotỹ ñemo’ãrã

Kóva ojejapo oñemo’ãvo opavave mymbamimíme anítei omyangekõi chupekuéra yvytu térã ama, avei oñemo’ãvo yvytúgui kogaty ha yvyra hi’áva, upéicha avei oñeñangarekóvo yvy ha ýre, anítei yvy ikangy ha osyryry oky guasu jave; ha ipahápe, oñeñangarekóvo opaichagua ysyry rapére.

2. Yvyra ñotỹ ñemurã

Kóva katu ojejapo yvyra ojehepyme’ẽ hag̃ua. Koichagua yvyra ñotỹ oikomeme ko’ág̃a rupi ha upevarã ojepuruve yvyra okakuaa guasu ha pya’éva. Ko’ãvavagui ojejapo kuatia ha ambue ava rembipururã.

Aranduka ojepurúva GUASH, A. Y ORTIZ, D. Diccionario castellano-guaraní/ guaraní-castellano. 7 ed. Litocolor. Asunción. 1991.