Ko'ã grupo indígena oikóva ko'ã ára pa'ü rovy'ü oikéva ha oîva tetãme ha tavaguasúpe, omoañetévo imba'ejerúre guiive INDI ha ambue Tetã Ñemoirûha ojoajúva ko'ã problemática orekóva ko'ã te'ÿinguéra.
Omotenonde hikuái tape rehe umi manifestaciones, sarambi ojapóvo ha ojekuaáva tape rehe ojehecháva, ko'ã arapokõindy ohasávape omboty hikuái okê ha ndikatúi osê umi mba'apohára institución oñemba'apohápe, ha ojeróva oficina dependencia militar-pe, heta nopenái ha ndohechakuaái mburuvichakuéra oîva encargada omantene haguã orden. Ko'ã nativo taha'e ha'éva tendágui oúva oakampa Paraguay pa'ü rovy'üme, ojehecha, ha'éva peteî estrategia ojeipihýva, omotenondéva umi gestores especializados ko'ã tembiapo ha operación oñemboguatávape.Ko'ãichagua apañuãi, orekóva ha oîva ymaite guive, omoirû ha oime hikuái gueteri, ha ndojehechái ningo solución hemikotevê me. ¿Oiméne piko oguahê ára ojeguereko haguã peteî política indigenista añetehápe ha iporãva chupekuéra guarã añetehápe, ipya'e, ijoja ha ikatúva oipykúi oresolve haguã, ha omohu'ã ñeko'õ oïva hesekuéra, iporte tujápe ndikatuveimái ojejoko comunidades nativa ohasáva? Ndajaikuái ningo, mburuvichakuéra ko'ágãgua ojoguaite ningo oipykúiva asaje ohóva ha ome'ê jeporiahuvereko'ÿ ohechauk´va voi ambue mburuvichakuéra ohóva'ekuépe, naisãsõiva.
Pág. 10